2. De kustvlakte in de Romeinse tijd

Naar aanleidingvan de tentoonstelling 'De Romeinen langs de Vlaamse Kust' - georganizeerd in Koksijde en Oudenburg van 27 juni tot oktober 1987 - werd een gelijknamig boek uitgegeven door het Gemeentekrediet, onder de redactie van Hugo Thoen. De afbeelding op blz. 105 toont de reconstructie van de kustvlakte in de Romeinse tijd. De kustvlakte is het gebied gelegen tussen de zee en de zandstreek, het gebied licht groen gemerkt, de rest behoort tot de Kustvlakte: duinen, slikken, schorren, veengebied.

Landschap in de Romeinse tijd (1)

De afbeelding illustreert hoe in de Romeinse tijd getijdegeulen tot diep in het landschap binnendringen. Bij vloed komt het water tot aan Oudenburg en tot aan de locatie waar later Brugge zal ontstaan. Zonder kustverdediging zou dit nu nog steeds het geval zijn, vandaar het grote belang van onze hedendaagse civiele kustverdediging: het niveau van de polders ligt onder de hoogwaterlijn.

Het geeft ook inzicht in de ligging van Brugge en van Oudenburg: zo dicht mogelijk bij de zee, aan het uiteinde een getijdegeul, maar toch veilig voor het getij. Beide locaties liggen op de grens van de kustvlakte en de zandstreek. De grens bestaat uit een duinenrij en op de top ervan bouwen de Romeinen hun heerweg  tussen Oudenburg en Aardenburg: beiden zijn Romeinse legerkampen en maken deel uit van de toenmalige militaire kustverdediging.

Het huidige tracé in Brugge 't Zand - Noordzandstraat - Steenstraat - Breidelstraat - Burg - Hoogstraat is een onderdeel van deze Romeinse heerweg. Brugge zal ontstaan op de kruising van de heerweg met de rivier de Reye. Deze rivier zorgt voor de waterafvoer van de achterliggende zandstreek.

Tijdens havenwerkzaamheden einde 19^de eeuw, werden in Fort Lapin resten van een belangrijke Romeinse zoutwinningssite aangetroffen, inclusief Romeinse bewoningssporen en scheepsresten. 

(Er deed zich toen een typisch incident voor tussen de baggeraars en het Bestuur: zodra de eerste 'stukken' werden opgemerkt, haastte de aannemer zich om het geheel op te ruimen, kwestie van tijdverlies door de archeologen te vermijden)

De Romeinen gebruikten deze geul reeds voor maritiem transport, onder meer naar de Britse eilanden. Ze strekte zich uit ten noorden van Brugge en de mondde uit in een positie tussen het huidige Zeebrugge en Blankenberge: de ‘Blankenbergse geul’, een voorloper van de verschillende verbindingen van het latere Brugge met de zee. Het huidige Bouwdewijnkanaal tussen Brugge en Zeebrugge is een hedendaagse 'echo' van deze Blankenbergse geul.